Андрогендік жетіспеушілік синдромы ер адамның денесінде тестостеронның жеткіліксіз өндірілуінен туындайды.
Себептері
Тестостерон - еркектердің мінез-құлқының қалыптасуына және екінші жыныстық сипаттамалардың пайда болуына жауап беретін негізгі еркек гормоны. Бұл гормонның жетіспеушілігімен жыныс мүшелерінің дамуы және эрекция бұзылады, сонымен бірге бұлшықет массасы жиналады. Еркектердегі майлы тіндердің таралуы әйелдердікінен ерекшеленеді, ал сперматогенез және қаңқа типінің дамуы ерлердегі қандағы тестостерон мөлшеріне де байланысты.
Гипофиз және гипоталамус гормондар өндірісімен айналысады, дәл осы ми құрылымдарының арқасында тестостерон аталық безде орналасқан Лейдинг жасушаларында түзіледі. Бұл процестер әр гормонның пайыздық концентрациясына байланысты өзара байланыста реттеледі. Тестостерон қанда белсенді және белсенді емес фракцияларда болады, ал белсенді фракцияларда кездесетін гормон тестостеронның негізгі әсеріне жауап береді. Қазіргі уақытта андрогендік қартаюдың нақты себебі анықталған жоқ, бірақ қазіргі кезде андрологияда ұсынылып отырған барлық теориялардың ішінен тек кейбіреулері ықтимал болып саналады.
Денедегі жасқа байланысты атеросклеротикалық өзгерістер аталық безді қанмен қамтамасыз етудің нашарлауына әкеліп соғады, бұл Лейдинг жасушаларының белсенділігінің төмендеуіне және уақыт өте келе олардың бағдарламаланған өліміне әкеледі.
Гипоталамус пен гипофиз безі жасына қарай дистрофиялық және склероздық өзгерістерге ұшырайды, бұл тестостерон өндірісінің бұзылуын тудырады. Ерте андрогендік жетіспеушіліктің дамуының тұқым қуалайтын теориясы гормон түзетін ұлпалардың белсенділігі генетикалық тұрғыдан анықталғандығымен дәлелденеді.
Белгілері
Физиологиялық қартаю қандағы тестостерон деңгейінің төмендеуімен және ұрпақты болу жүйесінің өзгеруімен байланысты. Мұндай еркектерде жыныстық құмарлықтың төмендеуі байқалады, жеткіліксіз эрекцияның пайда болуы және жыныстық қатынастан кейін эякуляцияның болмауы мүмкін, кейбір ерлерде оргазмның жарықтығы төмендейді. Ер адамның ағзасындағы мұндай өзгерістер физиологиялық жасқа байланысты бедеуліктің дамуын тудырады, егер тестостеронның жетіспеушілігі ерте болмаса.
Гипогонадизмнің ауырлығы басқа жүйелер мен органдардың өзгеруін анықтайды.
Кейбір ер адамдарда вегето-тамырлық бұзылулар байқалады, мысалы, қан қысымының ауытқуы, бөртпелер, ентігу, бас айналу, терінің, мойынның немесе жоғарғы кеуде қуысының негізсіз қызаруы.
Науқаста тестостерон өндірісі төмендеген сайын тез шаршау, ұйқының бұзылуы, тітіркену мен депрессияның пайда болуымен көрінетін психоэмоционалды бұзылулар күшеюі мүмкін. Еркекте бұлшықет массасының көлемі азаяды, кейде оны май тіндері алмастырады, ал май тіндері тері асты қабатында ғана емес, барлық жерде шөгеді.
Сүт бездерінің шамалы ұлғаюы және бет аймағында шаш өсуінің төмендеуі мүмкін. Гипогонадизмнің ең қауіпті көріністерінің бірі - бұл патологиялық сынықтардың негізгі себебі болуы мүмкін сүйек тығыздығының төмендеуі.
Сонымен қатар, тестостерон тапшылығы простата обыры, қант диабеті, миокард инфарктісі және цереброваскулярлық инсульт даму ықтималдығын едәуір арттырады.
Диагностика
Ауруды диагностикалау кезінде пациенттің сыртқы түрінің өзгеруіне шағымдары және науқасты физикалық тексеру кезінде алынған мәліметтер ескерілуі керек. Мұндай науқастарға жалпы тестостерон мен биологиялық белсенді тестостеронның құрамына қан сарысуын зерттеу тағайындалады, қанның жалпы және биохимиялық анализі тағайындалады, сонымен қатар жыныстық стероидтарды байланыстыратын глобулин мөлшері анықталады. Андрогендік жетіспеушілікке бейімді барлық еркектерге сүйектің тығыздығын зерттеу тағайындалады.
Емдеу
Андрогендік жетіспеушілікті түзету әртүрлі тестостерон препараттарын қолданумен алмастыратын терапияға негізделген. Кейде олар хорионикалық гонадотропин көмегімен өзіндік тестостерон өндірісін ынталандыруға жүгінеді.
Ауыстыру терапиясы простата қатерлі ісігін алып тастағаннан кейін ғана мүмкін болады.
Профилактика
Андрогендік жетіспеушіліктің алдын-алу гипофиздің және гипоталамустың бұзылуын тудыруы мүмкін кез-келген ауруларды уақтылы емдеуге негізделген.
Неге бізді таңдау керек?
Алматыдағы Рахат медициналық орталығы бұл:
Зәр шығару жүйесінің аурулары мен патологиясын (бүйрек аурулары, уролития, нефрологиялық патология) емдеуге мамандандырылған, көп жылдық тәжірибесі бар бірінші және жоғары санатты урологтар;
Заманауи жабдықтар, сапалы дәрі-дәрмектердің болуы және өз диагностикалық зертханасы;
Құпиялылық саясаты мен медициналық құпиялылықтың сақталуы;
Амбулаториялық және стационарлық емдеу мүмкіндігі;
Меншікті операция бөлмесі.
Дәрігерге баруды кейінге қалдырмаңыз, қазір жазылыңыз. Сізге ыңғайлы уақытта кезек күтусіз медициналық қызметтерді алу үшін онлайн тіркеу формасын толтырыңыз.